Figure Retoriche nel testo greco
|
|
allitterazione
|
22 Ἀμίστρης … / 23 Ἀστάσπης (del suono “e”) |
26 σοῦνται, στρατιᾶς πολλῆς (del σ) |
79 ἐχυροῖσι πεποιθὼς / 80 στυφελοῖς ἐφέταις (del σ) |
90 ἐχυροῖς ἕρκεσιν εἴργειν |
92 - 93 ἀπρό σοιστος γὰρ ὁ Περσῶν στρατὸς (in sibilante) |
105 πολέμους πυργοδαΐκτους |
111 λεπτοδόμοις … / 112 λαοπόροις (dei suoni π e λ) |
144 Ξέρξης βασιλεὺς Δαρειογενής (del σ) |
151 προσπίτνω / 152 προςφθόγγοις / 153 προςαυδᾶν |
164 ἐστιν ἐν φρεσίν (del suono ε) |
169 σύμβουλοι / λόγου |
176 στείλας / στρατὸν |
196 πίπτει … παρίσταται (del π) |
203 τέλη τάδε |
205 Φοίβου· φόβῳ (della consonante φ) |
209 δείματ’ ἔστ’ ἰδεῖν (della consonante δ) |
248 ὦ … πολίσματα (della sibilante) |
249 ὦ … λιμήν (della labiale) |
251 ὄλβος … πεσόν (della sibilante e della vocale “o”) |
252 ὤμοι … κακά (della nasale) |
253 ὅμως … πάθος (della labiale e della vocale “a”) |
254 Πέρσαι … βαρβάρων (della liquida “r” e della vocale “a”) |
255 ἄνι’ … / 256 κλύοντες (del suono “ai”) |
257 ὡς … διαπεπραγμένα (della nasale e della vocale “a”) |
258 καὐτὸς … φάος (della sibilante e della vocale “o”) |
259 ἦ … ἐφάνθη (della vocale “o”) |
260 γεραιοῖς … ἄελπτον (della vocale “o”) |
261 καὶ … κλύων (della nasale e del suono “o”) |
262 Πέρσαι … κακά (del suono “a”, della liquida e della sibilante) |
263 ὀτοτοτοῖ, μάταν (della dentale) |
265 γᾶς … / 266 χώραν (della nasale e del suono “a”) |
267 πλήθουσι … ἐφθαρμένων (della nasale e del suono “o”) |
268 Σαλαμῖνος … τόπος (della sibilante e del suono “o”) |
anafora
|
14 κοὔτε τις … οὔτε τις |
95 τίς / 96 τίς |
156 θεοῦ / θεοῦ |
159 καί / 160 καί |
165 μήτε / 166 μήτ’ |
173 μήτ’ / μήτ’ |
181 ἣ / 182 ἣ |
248 ὦ ~ 249 ὦ |
anastrofe
|
15 ἄστυ τὸ |
51 ἀμφιβαλεῖν |
166 σθένος πάρα |
189 ἅρμασιν δ’ ὕπο |
apostrofe
|
155 μῆτερ ἡ Ξέρξου |
assonanza
|
173 ἔπος / ἔργον |
174 εὐμενεῖς / καλεῖς |
187 τούτω … / ὁρᾶν |
chiasmo
|
155 μῆτερ ἡ Ξέρξου / Δαρείου γύναι |
168 ὄμμα δόμων / δεσπότου παρουσίαν |
211 πράξας μὲν εὖ / 212 κακῶς δὲ πράξας |
crasi
|
189 κἀπράϋνεν |
enjambement
|
12 Ἀσιατογενὴς … / 13 οἴχωκε |
28 ἰδεῖν ~ μάχην |
31 ὅ τε τοξοδάμας / 32 ἐσθλὸς Ἰμαῖος |
34 πολυθρέμμων / 35 Νεῖλος ἔπεμψεν |
42 Λυδῶν / 43 ὄχλος |
43 ἠπειρογενὲς / 44 ἔθνος |
54 ὄχλον / 55 πέμπει σύρδην |
60 τοιόνδ’ ἄνθος … 61 ἀνδρῶν |
70 σχεδίᾳ |
80 - 81 χρυσογόνου |
88 ὑποστὰς … 89 μεγάλῳ |
89 φωτῶν … 90 ἐχυροῖς |
90 εἴργειν … 91 ἄμαχον |
92 ἀπρό σοιστος … 93 στρατὸς |
99 παράγει / 100 βροτὸν |
103 ἐκράτησεν / 104 τὸ παλαιόν |
106 ἱππιοχάρμας / 107 τε κλόνους |
108 θαλάσσας / 109 πολιαινομένης |
109 λάβρῳ / 110 ἐςορᾶν |
113 μελαγχίτων / 114 φρὴν |
116 στρατεύματος / 117 τοῦδε |
123 βυσσίνοις δ’ / 124 ἐν |
130 ἅλιον / 131 πρῶνα |
147 δορικράνου / 148 λόγχης |
160 ἐρῶ / 161 μῦθον |
169 λόγου / τοῦδέ |
176 στρατὸν / 177 Ἰαόνων |
184 γένους / 185 ταὐτοῦ |
185 Ἑλλάδα / 186 κλήρῳ |
190 αὐχένων / 191 τίθησι |
193 δίφρου … / 194 βίᾳ |
196 παρίσταται … 197 Δαρεῖος |
197 ὁρᾷ … 198 Ξέρξης |
200 καλλιρρόου … 201 ἔψαυσα |
201 χερὶ … 320 βωμὸν |
202 δαίμοσιν … 203 θέλουσα |
204 ἐσχάραν / 205 Φοίβου |
206 δρόμῳ / 207 πτεροῖς |
207 κάρα / 208 τίλλονθ’ |
208 δέμας / 209 παρεῖχε |
210 ἐμὸς / 211 πράξας |
250 πολὺς / 251 ὄλβος |
259 ἐφάνθη / 260 γεραιοῖς |
263 μάταν / τὰ |
iperbato
|
10 κακόμαντις ~ 11 θυμός |
16 οἵτε τὸ Σούσων … / 18 ἔβαν |
25 βασιλῆς … / ὕποχοι ~ βασιλέως … / μεγάλου (intrecciato) |
42 ἁβροδιαίτων ~ Λυδῶν |
43 ἠπειρογενὲς ~ 44 ἔθνος |
63 πόθῳ στένεται μαλερῷ |
80 εφέταις |
82 κυάνεον δέργμα |
83 φονίου δράκοντος |
171 πάντα / βουλεύματα |
172 γῆς / τῆςδε |
174 ἡμᾶς / συμβούλους |
181 ἣ / ἠσκημένη |
185 Ἑλλάδα / 186 γαῖαν |
191 τῇδ’ ~ στολῇ |
195 ζυγὸν / μέσον |
213 τῆςδε κοιρανεῖ χθονός |
litote
|
161 οὐδαμῶς / ἀδείμαντος |
163 οὐκ ἄνευ θεῶν |
metafora
|
52 λόγχης ἄκμονες |
83 δέργμα δράκοντος |
89 μεγάλῳ ῥεύματι φωτῶν |
90 ἐχυροῖς ἕρκεσιν |
91 ἄμαχον κῦμα θαλάσσης. |
111 λαοπόροις |
124 ἐν πέπλοις πέσῃ λακίς |
146 - 147 πότερον τόξου ῥῦμα τὸ νικῶν ἢ |
162 μὴ … / ποδὶ |
166 φῶς ὅσον σθένος πάρα |
168 ὄμμα γὰρ δόμων |
190 τούτω … / 191 ἀλλήλαισι |
249 πλούτου λιμήν |
250 ἐν μιᾷ πληγῇ |
251 ἄνθος |
253 ἀναπτύξαι |
metonimia
|
5 κατὰ πρεσβείαν = 1 canuti |
46 Σάρδεις |
87 Ἄρη |
111 - 112 πίσυνοι λεπτοδόμοις πεί - / σμασι |
207 πτεροῖς |
258 νόστιμον φάος |
omoteleuto
|
22 Ἀμίστρης … Ἀρταφρένης |
22 Ἀμίστρης ~ Ἀρταφρένης / 23 Μεγαβάτης ~ Ἀστάσπης |
23 Μεγαβάτης … Ἀστάσπης |
177 Ἰαόνων / θέλων |
177 οἴχεται πέρσαι (incrociato) |
onomatopea
|
255 δάϊ’ ~ αἰαῖ |
263 ὀτοτοτοῖ |
paronomasia
|
150 βασιλέως, / 151 βασίλεια |
251 Περσῶν ~ πεσόν |
252 ὤμοι ~ 253 ὅμως |
perifrasi
|
182 εἰς ὄψιν μολεῖν |
personificazione
|
100 ἄτα |
poliptoto
|
25 βασιλῆς βασιλέως |
150 βασιλέως / βασίλεια |
165 χρημάτων / 166 ἀχρημάτοισι |
205 Φοίβου· φόβῳ |
252 κακὸν ~ κακά |
253 πᾶν ~ 254 πᾶς |
258 ἀέλπτως ~ 260 ἄελπτον |
similitudine
|
127 - 128 ὡς ἐκλέλοιπεν μελισ - / σᾶν |
149 - 150 θεῶν ἴσον ὀφθαλμοῖς φάος |
sineddoche
|
148 λόγχης ἰσχὺς |
tmesi
|
101 ὑπὲκ / 102 ἀλύξαντα |
variatio
|
28 ἰδεῖν ~ μάχην |
159 τὸ Δαρείου τε κἀμὸν |
|